Gedragen wijkuitvoeringsplannen voor de warmtetransitie naar aardgasvrije wijken

In een warmte- en wijkuitvoeringsplan (WUP) werkt een gemeente de stappen uit die nodig zijn om te komen tot een duurzame en realiseerbare warmteoplossing in een bepaald gebied.
Gedragen wijkuitvoeringsplannen voor de warmtetransitie naar aardgasvrije wijken l Royal HaskoningDHV
Het WUP is een gerichte uitwerking van de Transitievisie Warmte (TVW) en vormt de basis voor de uitvoering van een duurzame warmteoplossing.
Heeft u als gemeente hulp nodig bij het maken van uw wijkuitvoeringsplannen? Royal HaskoningDHV heeft brede ervaring en expertise en biedt zich aan om daarbij uw rechterhand te zijn.

Voor het maken van een wijkuitvoeringsplan gaan we te werk in drie parallelle sporen:

  1. Sociaal en maatschappelijk: Hier zitten we aan tafel met bewoners en lokaal actieve organisaties. Maatwerk en transparantie zijn hierbij cruciaal. Daarom doorlopen we dit spoor altijd in partnerschap met lokaal gevestigde en ervaren deskundigen op het gebied van bewonerscommunicatie.

  2. Technisch en economisch: Als ingenieursbureau zijn we gewend integraal te denken en werken. Vanuit onze brede ervaring in de warmte- en energietransitie geven we een definitief antwoord over wat wel of niet mogelijk is, en onder welke voorwaarden. Deze resultaten vormen de basis van de businesscase.

  3. Organisatorisch en bestuurlijk: In dit spoor wordt het WUP bestuurlijk vastgesteld. We ondersteunen het dialoog met bewoners, de woningcorporatie, de netbeheerder en uitvoerende partijen, zoals het warmtebedrijf of de aannemerij. Want alleen samen zijn we effectief; wij noemen dit ‘gedeeld eigenaarschap’. Intern begeleiden we de gemeente ook in het maken van robuuste en gedragen stappen.
Gedragen wijkuitvoeringsplannen voor de warmtetransitie naar aardgasvrije wijken l Royal HaskoningDHV

Onderdeel van integrale aanpak: sociaal en maatschappelijk

Een uitvoeringsplan heeft pas kans van slagen als de aanpak en oplossing door bewoners gedragen worden. Voor hen is aardgasvrij wonen vaak té ver van hun bed. Wij zien de warmtetransitie niet als doel op zich, maar als middel om samen een gezonde, volhoudbare en aangename fysieke leefomgeving te creëren. Voor nu en in de toekomst!

In het sociaal-maatschappelijk spoor staat de wijktoets centraal. We gaan de wijk in om een beter beeld van de woningen te krijgen en gaan in gesprek met bewoners. Welke onderwerpen leven er in de wijk? En zijn er wensen of dromen die we mee kunnen nemen? De uitkomst van de wijktoets bepaalt welke stappen we praktisch en realistisch zetten, in welke volgorde, en hoe. Het doel van dit spoor is tweeledig:

  • Bewust worden van de kansen en beperkingen van een aanpak en proces. We krijgen inzicht in de knelpunten en de kansen, en toetsen de mogelijke oplossingen in een bewonerscomité. Zo bouwen we wederzijds vertrouwen op.
  • Beter begrijpen van de staat van woningen. Dit doen we door gesprekken en een bouwkundige schouw. Deze schouw vult de haalbaarheidsonderzoeken aan, die in een voorstadium al zicht gaven op de alternatieven voor aardgas in de wijk. Vervolgens onderbouwen we welke wijkaanpak het meest kansrijk is: gaan we collectief, individueel of gedifferentieerd aan de slag?

Het sociaal-maatschappelijk spoor vormt de basis voor een effectieve, meerjarige participatie- en communicatiestrategie. Die strategie borgen we in de gemeentelijke omgevingsplannen onder de nieuwe Omgevingswet.

Onderdeel van integrale aanpak: organisatorisch en bestuurlijk

Een gedegen plan voor uitvoering biedt kaders aan de uitvoerende organisatie(s). Door al vroegtijdig de stakeholders te betrekken, wordt de haalbaarheid van het plan aanzienlijk groter. De netbeheerder heeft bijvoorbeeld zicht op de eventueel benodigde aanpassingen in het elektriciteitsnetwerk. Of een woningcorporatie is al begonnen in de wijk en kan mogelijk ook particuliere woningen meenemen. Wij begeleiden de dialoog in een zorgvuldig proces conform ons motto ‘gedeeld eigenaarschap’.

In het organisatorisch-bestuurlijke traject ondersteunen wij gemeenten bij het voorbereiden van de juiste condities en de processtappen en bij het nemen van besluiten die nodig zijn om tot succesvolle verduurzaming te komen. Uiteindelijk keurt de gemeenteraad het plan goed en krijgt het WUP een plaats in het programma in het omgevingsplan.

Warmtetransitie stap voor stap

De ervaring leert dat bij het maken van een WUP absoluut geldt: ‘haastige spoed is zelden goed’. De doorlooptijd van een gedegen WUP is daarom ook moeilijk in te schatten. De stap-voor-stap-aanpak lijkt binnen de plan- en uitvoeringsfase van de warmtetransitie het slimst en meest gangbaar. Door een integrale aanpak en een transparante manier van werken, het tijdig en juist betrekken van alle stakeholders (van bewoner tot waterschap) en het sturen op uitvoerbaarheid, krijgt de gemeente een plan dat zij goed kan vertalen in een praktisch en haalbaar vervolg van verduurzaming.
Thijs Boxem - Senior adviseur Warmtetransitie

ThijsBoxem

Senior adviseur Warmtetransitie

Language is changing...